DEHB ve Diskalkuli (Matematik Öğrenme Güçlüğü)

Matematiksel düşünme becerilerinin uygun şekillerde gelişmesi yalnızca sayı ilişkileri ve kavramlar ile ilgili değildir. Dikkat ve bellek becerileri de bu durum ile yakından ilgilidir. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu yaşayan çocukların dikkatleri kesildiğinden ve bu durum bellek gelişimlerini olumsuz etkilediğinden Dehb ve matematik öğrenme güçlüğü arasındaki ilişki güçlüdür.

DEHB’nin fark edilmesi ve tanılanması süreci, genelde çocukların okul hayatında başladıkları döneme denk gelir. Çocukların derslere odaklanamamaları ve sınıf içerisindeki önlenemez dürtüsel davranışları Dehb şüphesini uyandırıyor. 

Çocuğun derslerine odaklanmakta zorlanması ve bilişsel becerilerindeki gelişim geriliği, öğretmen ve ebeveynlere öğrenme güçlüğü ihtimalini düşündürüyor.

Ailelerin ve eğitimcilerin akıllarına şu sorular geliyor: 

  • Dehb ve diskalkuli aynı şey midir?
  • Dehb diskalkuliye sebep olur mu?
  • Dehb ve diskalkulinin ortak özellikleri nelerdir?

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu ile Diskalkuli -Matematik Öğrenme Güçlüğü- Arasındaki İlişki

İlgili literatürden ve Dehb ve Diskalkulik çocuklarla yaptığım bireysel çalışmalardan biliyorum ki, her Dehb’li çocuk diskalkulik çocuk değildir. Yani, odaklanma, dürtüsellik ve hiperaktivite sorunu yaşayan tüm çocuklar matematik öğrenme güçlüğü yaşamazlar. Her Dehb’li çocuğun akademik performansı düşük olmayabilir. Bazı Dehb tanısı almış öğrenciler yüksek akademik performans sergileyebilirler. 

Bununla birlikte yapısal bir zihinsel problem yaşamamasına rağmen matematik öğrenme güçlüğü yaşayan çocuklarda Dehb örüntülerine rastlanıyor. Diskalkulik çocukların Dehb örüntülerinde sıklıkla rastlanan belirti zihni belirli bir şekilde odaklayamama ve uzun süre o iş üzerinde kalamamadır. 

Matematik öğrenme güçlüğü yaşayan çocukların en belirgin özellikleri sayıları ve sayıların arasındaki ilişkiyi anlamlandıramamaktır. Bu birçok sebeple olabilir:

  1. Matematik dünyasının teknik kavramlarının günlük hayat durumları ile ilişkisinin zayıf olması ve çocuğun bu teknik kavramların anlamlarını anlamakta zorlanması sebeplerden biridir. Örneğin dört işlemi ifade eden “toplama, çıkarma, çarpma, bölme” kavramlarının anlamlarının çocuk tarafından bilinmiyor oluşu diskalkuliye sebep olur.
  2. Bir diğer sebep ise, sayılar arasındaki ilişkilerin görülebilmesi için çocuğun zihninin uzun süreli takibi yapamamasıdır. Matematik öğrenebilmenin en temel aşaması, zihnin sürekliliğidir. Yani, çocuğun geçen yıl öğrendiği bir matematik bilgisi ile bugün öğrendiği arasındaki ilişkiyi fark edebilmesi matematiksel düşünmenin bütünselliğini oluşturabilmesi için önemlidir.

Dehb’li çocuklar, uzun vadede zihinsel bütünlüklerini sağlamakta zorlanan çocuklardır. Öyle ki, odaklanmakta sorun yaşadıkları için zihin akışları sürekli kesilmektedir. Zihin akışı sürekli kesilen ve devamlılığı sağlanamayan çocuk, karşılaştığı matematiksel kavramların anlamları ve aralarındaki ilişkiyi göremeyebilir. Bununla birlikte sayılar arasındaki ilişkiler de anlaşılmayacak ve bütünlük bozulacaktır.

Dehb ve matematik öğrenme güçlüğü arasında doğrusal bir ilişki kurmak her zaman mümkün olmasa da diskalkulik bazı çocuklar, zihin akışının kesilmesi sonucu öğrendikleri matematik bilgisini anlayıp kullanamazlar. 

Dehb ve diskalkuli ortak olarak şu sorunlara sebep olur:

  • Bazı Dehb’li çocuklar da diskalkulik çocuklar da saatleri anlama ve okuma konusunda başarısızdırlar. Öyle ki bu birer yetişkin olduklarında dahi devam edebilir.
  • Diskalkulik çocukların sayı sezgileri az gelişmiştir. Basit dahi olsa, bir çokluğa bakıp o çokluğun içindeki nesnelerin miktarını tahmin etmekte zorlanırlar. Dehb’li çocuklar için de bu tahmin işlemi zorlu bir iştir.
  • Dehb’li ve diskalkulik çocukların üç boyut algıları gelişmemiştir ve matematiksel düşünme sürecinde soyut düşünme becerileri gerektiren süreçleri gerçekleştiremezler. 
  • Dehb ve diskalkulik çocuklar, basit örüntüleri takip etmek ve tamamlamak konusunda gelişmemiş becerilere sahiplerdir. 

Yorum bırakın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir