Matematik öğrenme güçlüğü yaşayan çocuklar bize çok basit görünmesine rağmen sayı kavramını ve sayı sembollerini öğrenmekte zorlanabilirler. Tüm öğrenme güçlüğü yaşayan çocuklar bunu yaşamayacağı gibi, yaşayan çocukların olması gayet normaldir. Sakin, programlı ve emin adımlarla uygulanan eğitim stratejisi ile çocuğun sayı kavramını ve sayı sembollerini öğrenmesi sağlanabilir.
Bu metinde önereceğim teknik ve etkinliği yaş fark etmeksizin, çocuğu matematik öğrenme güçlüğü yaşayan ebeveynler veya eğitimciler rahatlıkla kullanabilirler.
Çocuğun sayı kavramını öğrenmekte zorlanmasının nedeni saymanın anlamını yeterince anlayamaması olabilir. Bazı çocuklar saymanın en temelde bir eşleştirme olduğunu herhangi bilinçli eğitim sürecine gerek duymadan öğrenebilirler. Özellikle dikkat eksikliği ve öğrenme güçlüğü yaşayan çocuklar bu konuda zorlanabilirler.
Saymak, bir çokluğun miktarını belirleme yöntemidir. Bu çokluğun sayılması eylemi, çokluğun içerisindeki her bir nesneye birbirinden bağımsız isimler ve semboller atama aksiyonunu da barındırır. Dolayısıyla karışık bir iştir. Saymayı ve saymanın ne demek olduğunu bilmenize rağmen, az önce karşılaştığınız tanımlamayı anlamlandırmakta siz bile zorlanmış olabilirsiniz.
Öğrenme güçlüğü yaşayan çocuğunuzla çalışırken şu yöntemleri uygulayabilirsiniz;
- Çocuğunuza saymayı, sayıların isimlerini ve sembollerini öğretmeden önce çocuğunuzla çeşitli eşleştirme etkinlikleri yapmak faydalı olacaktır.
Örneğin; kalabalık bir akşam yemeğine hazırlanırken yemek masasına yeteri kadar kadar kaşık koymasını rica edebilirsiniz. Yemek masasına yeteri kadar kaşık koyabilmesi için yemek masasına oturacak kişileri bilmesi yeterli olacaktır. Böylece, her bir kişiyi bir kaşık ile eşleştirecek ve yeteri kadar kaşığı masaya koyacaktır.
Başka bir eşleştirme örneği; masanın üzerine yerleştirdiğiniz kapağı olmayan kavanozlar için yeteri kadar kavanoz kapağı getirmesini rica edebilirsiniz. Bu da her bir kavanoz ile kapağını eşleştirmesini sağlayacaktır.
Çocuğun bu deneyimleri sizin rehberliğinizde yaşaması; çokluk, tane ve miktar gibi kavramların anlamlarını deneyimlemesini sağlayacaktır.
- Bu adımda bu deneyimlerden sonra çokluk, tane ve miktar kavramlarının anlamlarını bilinçli şekilde çocuğunuz ile konuşmanız, onu zihnindekileri size anlatması için ortam yaratmanız gerekmektedir. Saymaya ve sayı sembollerine geçmeden önce bunların anlamları ile ilgili konuşmak çocuğunuzun zihninde bir altyapı oluşmasını sağlayacaktır.
- Bu adımda her bir çokluktaki nesne miktarının bir adı olduğunu ve bu isimlerin ‘bir’ ‘iki’ ‘üç’ … şeklinde birbirini takip ettiğini çocuğunuza söyleyebilirsiniz. Sözlü şekilde sayıları sayabilir, çocuğunuza eşlik edebilirsiniz.
Çeşitli çokluklar oluşturup -örneğin içerisinde beş adet kalem bulunan bir sepet- bu çokluktaki miktarın isminin ‘beş’ olduğunu konuşabilirsiniz. Bunun gibi birçok örnek oluşturup uygulayabilirsiniz.
Güncel hayat örneği olarak çocuğunuzun masayı hazırlarken her bir kaşık ile masaya oturacak kişinin ismini eşleştirdiği hatırlatın. Sayıların isimleri, her bir kişinin isminin yerine geçmektedir. Son sayı ise masaya toplam kaç kaşık koyulması gerektiğini belirtmektedir.
- Bu adımda, her bir sayı isminin bir sembolü – yazılışı olduğunu konuşmalısınız. Muhtemelen çocuğunuz sembol kavramının anlamını bilmiyordur ve bu aşamada bu kavramın anlamını bilinçli şekilde çocuğunuz ile konuşmanız önemli. Sembol kavramının anlamını çocuğunuz ile konuşurken onun ilgi alanlarını dikkate alarak çeşitli örnekler vermenizi öneririm. Örneğin arabalara meraklı bir çocuğunuz varsa araba markalarının sembollerini konuşarak bu kavramın anlamını kavramasını sağlayabilirsiniz.
- Bu adımda hangi çokluğun hangi sayıya ve sayı sembolüne denk olduğu ile ilgili konuşmalısınız. Örneğin 3 tane elmanın olduğu bir grubun sayısını hem isimlendirmeli hem de sayı sembolünü çizmelisiniz. Bu adımda fazla fazla örnek oluşturup üzerine konuşabilirsiniz.
- Bu adımda çocuğunuzun görüp dokunabileceği sayı sembollerine ihtiyacınız olacak.Kalın mukavva kartonlardan sayı sembollerini birlikte kesip yapabilirsiniz veya hazır plastik şekilde satılan sayı sembollerinden satın alabilirsiniz. Sayıların isimleri ve sembollerini eşleştirebilirsiniz.
- Bu son adımda oluşturduğunuz sayı sembollerini bir torbanın içine koymalısınız. Çocuğunuz torbadan rastgele çıkardığı sayı sembollerini tanımaya çalışmalıdır. Ardından çocuğunuzun gözlerini bir bant yardımı ile kapatabilir ve gözü kapalı şekilde torbadan aldığı sayı sembollerine dokunarak hangisi olduğunu tahmin etmeye çalışmalıdır.
Matematik öğrenme güçlüğü yaşayan çocuklar çoklu duyularına hitap eden öğrenme deneyimine ihtiyaç duyarlar. Bilgiyi öğrenebilmeleri için yalnızca duymaları yeterli olmaz. Bilgiyi duymaya, görmeye ve karşı karşıya geldikleri bilgi ile ilgili konuşmaya ihtiyaç duyarlar.
Sayı kavramı ve sembollerini öğrenmekte zorlanan çocuklar için önerilen bu 7 adım, çocukların çoklu duyularına hitap eden etkinlikler barındırmaktadır.
Fayda sağlamasını dilerim
Sevgiler..